عمل کاهش وزن یا جراحی لاغری ، یک روش جراحی است که برای کمک به افرادی که دچار چاقی شدید هستند و نتوانستهاند وزن خود را با روشهای دیگر کاهش دهند، استفاده میشود. این عمل جراحی به منظور کاهش حجم معده یا جلوگیری از جذب مواد غذایی توسط روده ضخیم انجام میشود.
دو نوع اصلی از جراحی کاهش وزن وجود دارد:
۱. بایپاس معده (Gastric Bypass): در این روش، بخشی از معده که غالباً بزرگترین بخش آن است، جدا شده و به قسمتی از روده کوچک وصل میشود. این عمل باعث کاهش حجم معده و کاهش جذب مواد غذایی توسط روده ضخیم میشود.
۲. میکرو بایپاس معده (Mini Gastric Bypass): این روش کاهش وزن کمتری نسبت به بایپاس معده دارد ولی به صورت کمتر تهاجمی است. در این روش، یک بخش کوچک از معده جدا شده و به قسمتی از روده کوچک وصل میشود.
باید توجه داشت که عمل کاهش وزن جراحی باعث تغییرات جدی در رفتار و عادات تغذیهای فرد میشود و باید پس از عمل جراحی، رژیم غذایی خاصی را دنبال کنید و به مداومت در تغییر رفتارهای غذایی و سبک زندگی پایبند باشید. همچنین، عمل جراحی همیشه با مخاطرات و عوارض ممکنی همراه است و باید با پزشک خود دربارهٔ مزایا و معایب و مخاطرات احتمالی صحبت کنید.
معرفی انواع عمل های کاهش وزن
در زیر، به صورت خلاصه به برخی از انواع عمل های کاهش وزن اشاره میکنم:
جراحی باریاتریک: این جراحی شامل تغییر در ساختار معده و گاهی اوقات راه گاه غذا (مثل جراحی بایپاس معده یا سازوکار معده محدود شده) است. این عمل های کاهش وزن ، هدف اصلی آن کاهش ظرفیت معده و کاهش جذب مواد غذایی است.
بالون معده: در این روش، یک بالون پر شده با ماده غذایی یا محلول شیمیایی به داخل معده قرار میگیرد تا حجم معده را کاهش دهد و احساس سیری را ایجاد کند.
لیپوساکشن: این عمل جراحی شامل جذب چربی اضافی از مناطق مختلف بدن مانند شکم، ران، بازو و شکم است. با کمک این روش، وزن بدن کاهش مییابد.
جراحی از نوع بایپاس معده: در این روش از عمل های کاهش وزن ، قسمتی از معده بریده شده و به طولی راهی برای غذا مستقیماً به روده کوتاه ایجاد میشود، که منجر به کاهش جذب مواد غذایی و کالری میشود.
جراحی لاغری میانگین: این عمل جراحی شامل برش بر روی مناطق مختلف بدن برای برداشتن پوست و چربی اضافی است. این روش به تنظیم شکل بدن و کاهش وزن کمک میکند.
عمل های کاهش وزن چگونه انجام میشود؟
عمل های کاهش وزن به صورت جراحی و غیرجراحی انجام میشوند. در زیر توضیحاتی درباره هر دسته ارائه میدهم:
جراحی کاهش وزن (جراحی باریاتریک): این نوع جراحیها شامل تغییر در ساختار معده و راه گاه غذا است. برخی از روشهای معروف جراحی باریاتریک عبارتند از:
– بایپاس معده (Gastric Bypass): در این روش، بخشی از معده بریده شده و به طولی راهی برای غذا مستقیماً به روده کوتاه ایجاد میشود. این باعث میشود که حجم معده کاهش یابد و جذب مواد غذایی کاهش یابد.
– باند معده (Gastric Banding): در این روش، باندی یا حلقهای پلاستیکی حول بالای معده قرار داده میشود تا حجم معده را محدود کند. این باعث میشود که کمتر غذا مصرف شود و احساس سیری زودرستر ایجاد شود.
– معده محدود شده (Sleeve Gastrectomy): در این روش، بخش بزرگ معده بریده شده و تبدیل به لولهای باریک میشود. این باعث میشود که حجم معده کاهش یابد و احساس سیری زودرستر ایجاد شود.
روشهای غیرجراحی: برای کاهش وزن، روشهای غیرجراحی نیز وجود دارند که در برخی موارد به عنوان جایگزین جراحی باریاتریک استفاده میشوند. برخی از روشهای غیرجراحی شامل:
– بالون معده: در این روش، یک بالون پر شده با ماده غذایی یا محلول شیمیایی به داخل معده قرار میگیرد تا حجم معده را کاهش دهد و احساس سیری را ایجاد کند. این روش معمولاً به عنوان یک روش موقت استفاده میشود.
– روشهای جراحی مینیمالیاینوازیو (مانی): این روشها شامل استفاده از دستگاههای مینیمالیاینوازیو مانند دستگاه جراحی داخلی معده (Endoscopic Sleeve Gastroplasty) میشوند. این روشها بدون نیاز به برشها و با استفاده از ابزارهایی که از طریق مجرای هضمی وارد میشوند، صورت میگیرند.
– برنامههای تغذیه و ورزش: برناماماهای تغذیه و ورزشی نیز جزو روشهای غیرجراحی برای کاهش وزن هستند. این برنامهها شامل تغییرات در رژیم غذایی، کنترل سایز قسمتهای غذایی، مصرف مواد غذایی سالم و تعدیل فعالیتهای ورزشی میشوند. این روشها معمولاً به عنوان یک روش تکمیلی برای جراحی یا به عنوان روش اصلی در مواردی که مراجعه به جراحی ممکن نیست، استفاده میشوند.
آیا امکان انجام عمل های کاهش وزن به صورت همزمان وجود دارد ؟
بله، در برخی موارد، امکان انجام عمل های کاهش وزن به صورت همزمان وجود دارد. این مسئله به میزان و نوع عملهایی که قرار است انجام شود، وضعیت جسمانی و سلامت عمومی فرد، توصیه پزشک و تیم درمانی و سایر عوامل وابسته بستگی دارد.
در برخی موارد، ممکن است پزشک شما توصیه کند که چندین عمل های کاهش وزن را همزمان انجام دهید. به عنوان مثال، در برخی جراحیهای باریاتریک، میتوان جراحی بایپاس معده و برش معده محدود شده (Sleeve Gastrectomy) را همزمان انجام داد. اما این تصمیم براساس ارزیابی شرایط شما و توصیه پزشک شما باید گرفته شود.
ریسک عمل های کاهش وزن در روند سلامتی چگونه است ؟
عمل های کاهش وزن ، مانند جراحی باریاتریک و روشهای غیرجراحی، همراه با برخی ریسکها در سلامتی میباشند. در زیر به صورت خلاصه، برخی از ریسکهای مرتبط با این عملها را ذکر میکنم:
عوارض جراحی: عملهای جراحی همیشه با خطرات و عوارض مرتبط هستند. ممکن است عوارض جراحی از جمله خونریزی، عفونت، تشکیل لخته خون، ترشحات غیرعادی، درد و التهاب در محل عمل، خونریزی معده، آسیب به اعضای دیگر، واکنش به بخیهها و آنستزی، مشکلات تنفسی و غیره رخ دهد.
عوارض مرتبط با باریاتریک: در جراحی باریاتریک، عوارض خاصی ممکن است ایجاد شود. برخی از عوارض شایع شامل تغییر در عادات معدی و رژیم غذایی، تغییر در عملکرد روده، عوارض گوارشی مانند اسهال، استفراغ، احساس سیری زودرس و ناهنجاریهای متابولیکی مانند نقص ویتامین و مواد معدنی میباشند.
عوارض مرتبط با روشهای غیرجراحی: روشهای غیرجراحی نیز ممکن است با برخی عوارض همراه باشند. به عنوان مثال، در بالون معده، ممکن است عوارض مانند تهوع، استفراغ، درد معده، احساس نفخ و تغییرات متابولیکی رخ دهد.
عوارض عمومی: هرگونه عمل جراحی و تغییر در رژیم غذایی و سبک زندگی ممکن است با عوارض عمومی مانند خستگی، ضعف، تغییرات خلقی، ناراحتی عمومی، نارسایی عملکرد اعضا و سیستمهای بدن و تأثیرات روانی همراه باشد.
هزینه عمل های کاهش وزن شامل چه مواردی است؟
هزینه عمل های کاهش وزن شامل موارد زیر میشود:
هزینه عمل: این شامل هزینههای مرتبط با خدمات جراح و تیم جراحی است. هزینههای بیمارستانی، تجهیزات جراحی، آنستزی و خدمات پرستاری نیز در این بخش قرار میگیرند.
هزینه مراقبتهای پس از عمل: پس از عمل کاهش وزن، شما نیاز به مراقبتهای پس از عمل دارید. این شامل هزینههای مرتبط بابیمارستان، مشاوره پس از عمل، داروها، تغییرات رژیم غذایی و سایر مراقبتهای پس از عمل میشود.
هزینه انجام آزمونها و مشاورهها: قبل از عمل کاهش وزن، شما ممکن است نیاز به انجام آزمونهای قبل از عمل داشته باشید. علاوه بر این، مشاورههای قبل و بعد از عمل نیز هزینه دارند.
مراجعات پزشکی: بعد از عمل کاهش وزن، شما نیاز به مراجعات مکرر با پزشک خود و تیم درمانی دارید. هزینههای مرتبط با مشاوره، ارزیابی جسمانی، نظارت بر رژیم غذایی و بررسی پیشرفت شما در این بخش دخیل هستند.
هزینههای مکمل: ممکن است در عملیات کاهش وزن هزینههای مکملی نظیر داروها، مکملهای تغذیهای، جلسات تغذیهای، پشتیبانی روانی و تمرینات ورزشی نیز در نظر گرفته شود.
هزینههای مرتبط با بیماریهای مرتبط: در برخی موارد، هزینههای مرتبط با بیماریهای مرتبط با چاقی و عوارض آن نیز در نظر گرفته میشود. به عنوان مثال، درمان بیماریهای قلبی، دیابت، فشار خون بالا و غیره.
لطفاً توجه داشته باشید که هزینه عمل های کاهش وزن ممکن است بسیار متغیر باشد و بسته به منطقه جغرافیایی، بیمارستان، تیم درمانی و روش انتخابی شما متفاوت باشد. بهتر است با پزشک خود در مورد هزینههای مرتبط با روش خاصی که برای شما توصیه شده است، مشورت کنید.
مراقبت های غذایی بعد از عمل های کاهش وزن چگونه است ؟
مراقبتهای غذایی پس از عمل های کاهش وزن بسیار مهم است و به کمک شما در بهبود و حفظ وزن کاهش یافته کمک میکند.
در زیر تعدادی از مراقبتهای غذایی معمول پس از انجام عمل های کاهش وزن را ذکر میکنم:
رژیم غذایی محدود شده: پس از عمل های کاهش وزن ، ممکن است پزشک یا تغذیهشناس به شما یک رژیم غذایی محدود شده توصیه کند. این رژیم معمولاً شامل مصرف مقادیر کمتری از کالری، غذاهای پرپروتئین و مقادیر کمتری از چربی و قند است. برنامه غذایی شما ممکن است به تدریج تغییر کند و مورد تنظیم قرار گیرد.
مصرف پروتئین: پروتئینها برای بهبود و نگهداری عضلات بدن بسیار مهم هستند. پس از انجام عمل های کاهش وزن ممکن است پزشک یا تغذیهشناس به شما توصیه کند که مقدار مناسبی پروتئین مصرف کنید. معمولاً منابع پروتئینی مورد توصیه شامل گوشت سفید، ماهی، مرغ، تخم مرغ، لبنیات کم چرب و محصولات سویا میشود.
مصرف میوهها و سبزیجات: میوهها و سبزیجات حاوی مواد مغذی، آنتیاکسیدانها و فیبر هستند و در رژیم غذایی پس از عمل های کاهش وزن بسیار مهم هستند. آنها به شما کمک میکنند از سیری در برابر عوارض مکمل پس از عمل مانند یبوست و نقص مواد مغذی جلوگیری کنید.
مصرف مکملهای ویتامین و مواد معدنی: به دلیل محدودیتهای رژیم غذایی پس از عمل های کاهش وزن ، ممکن است نیاز به مصرف مکملهای ویتامین و مواد معدنی داشته باشید. پزشک یا تغذیهشناس شما ممکن است به شما توصیه کند مکملهایی مانند ویتامین D، ویتامین B12، آهن و کلسیم مصرف کنید.
مصرف مکملهای پروبیوتیک: مصرف مکملهای پروبیوتیک میتواند به بهبود سیستم گوارشی و جذب مواد مغذی کمک کند. ممکن است پزشک یا تغذیهشناس شمانیز به شما توصیه کند مکملهای پروبیوتیک مصرف کنید.
مصرف مایعات: مایعات کافی مصرف کردن بعد از عمل های کاهش وزن بسیار مهم است. آب، نوشیدنیهای بدون قند و مایعات بدون کالری مانند چای بیقند و آب میوههای تازه میتوانند به خنک کردن و آباد کردن جسم کمک کنند و از خطر نشت گردیدن مایعات جلوگیری میکنند.
ورزش های مفید بعد از انجام عمل های کاهش وزن چیست ؟
ورزشهای مفید پس از انجام عمل های کاهش وزن شامل موارد زیر میشود:
پیادهروی: پیادهروی یک فعالیت ساده و موثر برای افزایش فعالیت بدنی پس از عمل های کاهش وزن است. شروع با مقدار کمی پیادهروی و سپس به تدریج آن را افزایش دهید.
بدنسازی: بدنسازی و تمرینات مقاومتی میتوانند به شما در افزایش عضلات و بهبود ترکیب بدن کمک کنند. با توجه به وضعیت جسمانی خود، برنامه بدنسازی مناسبی را با کمک یک مربی تنظیم کنید.
تمرینات قلبی و هوازی: تمرینات قلبی و هوازی شامل فعالیتهایی مانند دویدن، شنا، دوچرخهسواری و آرایشهای کاردیووازی میشوند. این تمرینات میتوانند به بهبود قدرت قلب و ریهها، افزایش استقامت و سوختوسازی چربی کمک کنند.
یوگا و تمرینات تنفسی: یوگا و تمرینات تنفسی میتوانند به شما در کاهش استرس، افزایش انعطافپذیری و بهبود تمرکز کمک کنند. این تمرینات میتوانند همچنین به بهبود تعادل روحی و جسمی کمک کنند.
کارتراپی: کارتراپی یا تمرینات توانبخشی میتوانند برای بازسازی بدن پس از عمل کاهش وزن و بهبود عملکرد فیزیکی مفید باشند. این تمرینات معمولاً تحت نظارت یک متخصص توانبخشی انجام میشوند.